مستند پانداها (pandas  ) به کارگردانی داوید دوگلاس (  david douglas ) در سال 20 ساخته شده است. این مستند از نوع مستند حیثیتآور میباشد که فعالیت مرکز پاندای چانگدو در شهر سیچوان کشور چین نشان میدهد. در در این مستند از زندگی پانداها و در معرض انقراض بودن آنها گفته شده است. گروهی از انسانها برای جلوگیری از انقراض پانداها کار میکنند.

نقد مستند:

1.  در صورتی که 2000 پاندا وجود داشته باشد پس تعداد کمی نیست و با جفتگیری در طبیعت میشود نسل شان بیشتر شود و نیازی به پرورش آنها در کلینیک نیست.
2. پانداها از نوع خرسها بوده و هیچ تاثیر مستقیم به روی زندگی انسانها نمیداشته باشد و اگر دلیل این مستند زیبایی و دوست داشتنی بودن پاندا باشد پس دلیل قانع کنندهی برای ساختن این چنین مستند نیست.
3. وقتی این همه افراد با تجربه یک خرس را برای طبیعت انتخاب کردند پس چرا موفق نشدند و پاندا نزدیک بود بدون کمک بمیرد.
4. در قسمت کمک خواستن از بنکیلهیلم باید گفت که او یک فرد با تجربه در قسمت خرسهای سیاه بود و پانداها از خرسهای سیاده کاملن متفاوت بوده از خوراک تا شکار و حتی آسیب پذیری فرق  دارد پس او فرد مناسب نبود که در نتیجه کار آنها نا موفق بود.
5. زمانی که میگفتند پاندا را در طبیعت رها کردیم پس کمرهمن به او خیلی نزدیک بود. باید بدون انسان در محیط رها میشد.
6. در قسمت اخیر گفت هر وقت به کمک نیاز داشته باشد به کمک او خواهد رسیدیم پس آنها اگر به تمام پانداهای که به طبیعت رها میکنند یک قلاده بند نموده تا آخر عمر حفاظت کنند پس رها کردن آنها در طبیعت بیمعناست.
7. در مورد پانداها خیلی چیزها نا گفته ماند مانند دلیل به انقراض نزدیک شدن آنها.
8. زمانی که روز های اول پاندا در جنگل است قلاده در گردنش پاندا دیده میشود اما در تصویر بعدی قلاده را در گردن او میبندد یعنی تصویر تسلسل واقعی ندارد.                        نویسنده: سیدتقی""

فیلم تار و تخته به نویسندهگی و گارگردانی رویا سادات ساخته شده است که زندگی دختر افغان را که از قوم ترکمن میباشد نشان میدهد. این مستند از جمله مستند اجتماعی بوده و با روش فیلمنامه ساخته شده است. در این فیلم مستند زندگی دختری را به نمایش میکشد که قربانی کینههای قومی و رسم و فرهنگهای خراب میشود. این چنین فیلمهایی بار ها ساخته شده است اما این فیلم از جمله بهترین آنها میباشد.

نقد مستند:

1. اولین نقد در این زمینه میباشد که دختر ترکمن و مرد از قوم فارسی زبان بوده و به لهجه هراتی صحبت میکند و خود این مستند به مسائل قومی دامن زده و شاید با دیدن این مستند، اقوام ترکمن نسبت به قوم فارسی زبانها و به خصوص هراتیها نفرت پیدا شود.
2. این فیلم چون به همکاری کابورا پرودکشن و فیلم خانه رویا ساخته شده باید خیلی با کیفیت عالی ساخته میشد اما کیفیت این فیلم پایین میباشد و از کمرههای قوی برای فیلم برداری استفاه نشده است.
3. صحنه سازیها خیلی مشکل داشت مثل این که همیشه حرفهای شان را در دشت و تپه میگفتند در صورتی که معمولن این چنین حرفها در مهمان خانهها گفته میشود.
4. در دقیقه 12 و ثانیه 47 این فیلم یک جای خالی در ادیت مانده که هم صدا و هم تصویر ندارد و یک سکتهگی ایجاد میکند.
5. در صحنهیی که مختار دختر را کشیده با خانه میآورد شات اول در روز و شات بعد در شب فیلم گرفته شده است چون در شات دوم دوازه تاریک است در صورتی که شات اول روز بود.
6. صحنههای فیلم نزدیکی مکانی نداشت مانند اینکه در تپه خاکی که هیچ خانهیی در آن دیده نمیشد از پنجره دختر مختار را میدید و یا صحنهیی که دختر در دشت به زمین افتاد و تا پشت در خانه خود را کشیده رساند.                                     نویسنده: سیدتقی""

فیلم مستند They Shall Not Grow Old یا ( آنها پیر نمیشود ) خاطرات یک سرباز ارتش انگیس را به نام ویلیامجکسون (wiliam jachson  ) از زبان حال خودش قصه میکند. این مستند از نوع تبلیغی بوده و فقط مقاومت و پیروزی انگلیس را نشان میدهد و چنان که معلوم است بسیاری از واقعیتهایی که بر علیه انگلیس است پنهان شده است. این فیلم به کارگردانی پتر جکسون ( Peter Jackson ) که نواسه ویلیام جکسون میباشد ساخته شده است. در این فیلم همه از خاطرات تلخ کشته شدن سربازان و زندگی طاقتفرسای آنان در میدانهای نبرد را نشان میدهد.

نقد این فیلم مستند:

1. این مستند از نوع تبلیغی بوده و از نام آن پیداست که استوره سازی شده است.
2. انگلیسیها را انسانهای شجاع، دلسوز، نا ترس، مهربان و قهرمان جلوه میدهد که حتا با اسیران خیلی مهران است.
3. روایت یک مستند جنگی از زبان یک سرباز عادی درست است که واقعیتهای زیادی از چشم دید او به مخاطب میرساند اما یک سرباز از دلیل جنگ و از اهداف و از خیلی چیزهای دیگر اطلاع ندارد چنان که خود ولیام جکسون میگوید نمیدانستیم برای چه میجنگیم و نمیندانستیم چه سرنوشتی برای ما در راه است.
4. در اول فیلم معلوم نیست این قصه از زندگی چه کسی است و کاملن مجهول است.
5. تا پایان فیلم معلوم نیست در تصویر کدام شخص ویلیام جکسون است و یا اصلن در تصویر است یا خیر.
6. در قسمتی از گفتههای جکسون با چره خومپاره پا و چند قسمت بدون او جراحت برداشت پس و به زمین افتاد و حتی در قسمتی گفت گلوله از پای او عبور کرد پس چگونه او به راه خود ادامه داد و چندین نفر را کشت و تا آخرین جای ممکن که آلمان شکست خورد صحنه حضوری داشت.
7. ولیام جکسون یک افسر عادی بود اصلن کدام نقش خاصی در پیروزی انگلیس نداشت و حتی به گفته خودش بعد جنگ از او به عنوان قهرمان یاد نمیکردند پس دلیل مستند سازی از وی قرابت نواسه بودن پترجکسون با ویلیام جکسون میباشد و به همین دلیل مستند مانند یک قصه بود.
8. ویلیام بیشتر دوستهای صمیمی خود را از دست داد و حتی دوستی که با او نام نویسی کرده بود را نیز از دست داد و در جنگ چندین آلمانی را کشت و تک تیرانداز بود یعنی در جنگ به هیچ آلمانی رحم نکرد پس چگونه بعد از جنگ با آلمانیهای اسیر خیلی مهران شد و هیچ کینهیی نسبت به آنها نداشت، معلوم است که از وی استوره سازی شده است و دلیلاش هم قرابت نسبی است.                 نویسنده: سیدتقی""

فیلم مستند I Am Ali  به کارگردانی کلیرا لیوینس( clare lewins ) در سال 2014 ساخته شده که زندگی مرد قهرمان سنگین وزن مشتزنی در جهان را به نمایش میگذارد. این مستند از نوع  مستند زندگینامهای می باشدکه با استفاده از روش فیلمنامه و مصاحبه ساخه شده است. در این فیلم کاسیوسمارسلوسکلی یک آفریقایی میباشد که در ایالت کینتاکی ایالات متحده آمریکا زندگی میکند و از دوازده سالگی زمانی که بایسکل او از شهر یده میشود تصمیم به یاد گرفتن مبارزه میکند و از مشت زنی آغاز میکند. چنان با اهداف بزرگ زندگی مینموده که دوستانش همیش او را تمسخر کرده و یک لافوک میگفتند. زمانی که او به اوج شهرت رسید به اسلام مشرف شده و نام خود را از کاسیوسمارسلوکلی به محمدعلیکلی تغیر داد. او در حالی یک سیاه پوست قهرمان بود که در همان سال ها در جنوب آمریکا سیاه پوست ها برده بودند و به جرم سیاه پوست بودن اعدام میشدند. او همچون نیسلون ماندیلا در پهلوی قهرمان مشت زنی یک مباز واقعی حق سیاه پوستان نیز بود و از سخنرانیهای او کاملا هویدا بود. او به جنگ ویتام نرفت چون فکر میکرد یک جنگ بیهوده و کشتار بیگناهان است و در عزای نرفتن به جنگ ویتنام قهرمانی از او گرفته شده و از رینگ دور شد بعد از چند سال جیورجی لوئس ( George lois ) مسؤل آگهی در مجله اسکوایر بود تصمیم گرفت از محمدعلی کلی به عنوان یک شهید جنگ ویتنام یاد کند چون از نظر وی او یک قهرمان بود و این کار را به کمک کالر فیسچر (carl fischer ) که یک عکاس بود انجام داد و از او با تمثیل از سن سباستین که یک شهید در راه کشور و مذهباش بود عکس گرفته و در رومه چاپ شده ذهن ملیون ها نفر را درگیر کرد و بلاخره این کار باعث شد تا کلی گواهی نامه خود را پس بگیرد و دوباره به میدان بوکس برگردد. البته او در اول برای گرفتن عکس مخالفت کرد چون سن سباستین یک مسحی بود و کلی حالا به عنوان یک مسلمان نمیخواست تمثیل او را نماید و لوئس با تماس تلفنی به الیاس علی، کلی را راضی کرد تا عکس بگیرد. محبوبیت کلی تنها برای بوکس نبود بلکه مبازه با بیعدالتی و تبعیض نژادی نیز به محبوبیت او افزوده بود. در این مستند خود کلی نیز نقش داشته است چون او میدانست یک روز از زندگی او مستند ساخته خواهد شد و او از کودکی با گرفتن عکس و ضبط صدا ساختن این مستند کمک بزرگی کرده است. یک نکته مهم در این مستند نقش رسانه در جامعه میباشد که یک قهرمان را دوباره رینگ آورد.

در قسمت نقد این مستند باید به چند نکته اشاره کرد:

1.  پیوستگی در ساختن مستند و جود نداشت و معمولن چنین مستندهایی باید پیوسته و تاریخوار باشد. از دوازده سالکی کلی شروع شده و بعد به سوی قهرمانی او رفت و در ادامه صحبتهای دوست دوران کودکی او دوباره مستند را به طفلی کلی برگشتاند.
2. دلیل شروع کردن به ورزش بوکس یده شدن بایسکل کلی در دوازده سالگی بود در حالی که کلی یک قهرمان شد اما انتقام  از بایسکل نزد همه مجهول مانده و دیگر در مورد آن صحبتی نشد.
3. در یک صحنه فیلم خانم دارد و در صحنه بعدی با یک دختر دیگر به نام ورونیکا پورچی (weronica porche)  ازدواج می کند اصلن معلوم نیست خانم اولش مرده است یا طلاق گرفتهاند و همچنان در مورد نام مشخصات خانم اولش هیچ چیزی گفته نشده است. در قسمت معرفی ورونیکا پورچی هم قبل از نام او a wife’s story آمده است که به معنی روایت یکی از خانمهای او معنی میدهد یعنی اگر دیگر خانم هم داشته چرا در مورد آن چیزی گفته نشده است.
4. همه بستهگان او از شخصیت خوش خلق و مهران او میگفتند در حالی که در مقابل حریفان خود از خیلی واژههای تند و زننده استفاده میکرد و حتی در یک مورد با حریف خود بیرون از رینگ نیز درگیری داشت. پس چطور ممکن است همچون آمدمی در خانه خیلی مهربان باشد.
5. در مورد آید اقتصادی کلی هیچ چیز گفته نشد در صورتی که پدرش یک برده بود پس او چگونه پولدار شده و در خانه قشنگ و با موتر زندگی میکرد فقط بوکس که نمیشود اینقدر آید داشته باشد حتمن یک شغل دیگر هم داشته باشد.
6. در مورد این مستند باید گفت که خیلی طولانی بوده و در آخر خسهکن تمام میشود چون به خیلی نکات ریز و پیش پا افتاده نیز نقش داده شده و طولانی شدن از ویژگی یک مستند نیست بلکه پر محتوا بودن ویژگی آن میباشد.                           نویسنده: سیدتقی ""